Tereyağı ve margarinin sağlığa faydaları konusu, temelleri üzerinde kimsenin anlaşamayacağı bir konunun mükemmel bir örneğidir. Bu makale, tartışmanın her iki tarafını da dikkate alarak karşılaştırmaktadır.
Tereyağı Nedir?
Tereyağının ham maddesini süt yağı oluşturur. Tereyağı bir çeşit hayvansal (inek veya koyun) yağdır. Oda sıcaklığında, yaklaşık %80 oranında tereyağı oluşturan yarı sıvı bir emülsiyondur. Yemek pişirmede veya fırınlamada kullanıldığında, diğer yağ muadilleri ile tezat oluşturan cevizli, tuzlu bir tat verir.
1970’lerde, yüksek doymuş yağlı diyetleri artan kardiyovasküler hastalık riskine bağlayan bulguların sonucu olarak, sağlık hekimleri, hastalarını tereyağı tüketimini azaltmaya çağırmaya başladı.
Margarin Nedir?
Margarin, tadı ve tereyağı gibi görünmesi amaçlanan yapay bir maddedir. Sıklıkla tereyağın yerine geçeceği savunulur ve yemek pişirmede yaygın olarak kullanılır. Tereyağı için düşük maliyetli bir ikame olduğundan dolayı özellikle sanayi türü gıdalarda yaygın olarak kullanılır . Amerika Birleşik Devletleri’nde barbekü ve patlamış mısır soslarında en sık kullanılan yağdır.
Tereyağı
Tereyağı, kalp hastalığını ve obeziteyi önlemeye yardımcı olan doymamış yağlar sağlar.
Kötü kolesterolü düşürdüğü, iyi kolesterolü yükselttiği ve kilo vermeye yardımcı olduğu bilimsel çalışmalarca bulunmuştur. Tereyağı, diğer yağ asitlerine benzer şekilde eriyen doğal olarak oluşan bir yağ asididir.
Margarin
Margarin sıklıkla çoklu doymamış yağ kaynağıdır. Doymuş yağlar yerine çoklu doymamış yağların tüketilmesinin kardiyovasküler hastalık riskini azalttığı gösterilmiştir.
Margarin, LDL kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olan ancak kardiyovasküler rahatsızlık riskini etkilemeyen, genellikle fitosterollerde yüksek olan bitkisel yağlardan yapılır.
Tereyağı
Tereyağı, yüksek yağ içeriği nedeniyle yıllardır kötülenmiştir.
Tereyağı kolesterol açısından zengindir.
Yüksek kolesterol ve yağ seviyeleri hamilelik sırasında zararlı olabilirken, yüksek doymuş yağ ve trans yağ seviyeleri yıllar boyunca çeşitli sağlık sorunlarıyla ilişkilendirilmiştir. Doymuş yağ tüketimi zaten yüksek kardiyovasküler hastalık riski ile ilişkiliydi.
Margarin
Margarin, kan kolesterol seviyelerini yükseltebilen ve kalp hastalığı riskini artırabilen kısmen trans yağ asidi olan oleik asit içerir.
Ayrıca Bir çok hastalık ile ilişkili olan trans yağları da içerir.
Margarin genellikle yüksek konsantrasyonda çoklu doymamış omega-6 yağlarına sahiptir. Aynı zamanda, bazı uzmanlar omega-6 yağ asitlerinin aşırı tüketiminin inflamatuar’a neden olabileceğini düşünüyor.
Peki Hangisi Daha Sağlıklı Tereyağı mı veya Margarin mi?
Tereyağı ve margarin, benzer nedenlerle yemek pişirmede sıklıkla birbirinin yerine kullanılır. Öte yandan, beslenme profilleri açısından margarin ve tereyağı arasında kaçınılmaz bir fark vardır.
Tereyağı önemli miktarda diyet kolesterolü içerirken, margarin yüksek oranda faydalı yağlar ve bazen de trans yağ içerir. Doymuş yağın sağlık üzerindeki etkileri oldukça tartışmalıdır ve kardiyovasküler hastalıklardaki rolü son yıllarda önemli ölçüde azalmıştır.
Tereyağı ve Margarin Arasındaki Farklar:
| Tereyağı | Margarin | |
| Temel bileşen | Hayvansal yağ: genellikle inek, keçi, koyun veya manda sütünden üretilir | Bitkisel yağ; genellikle kolza tohumu, ayçiçeği veya kanola tohumlarından yapılır. |
| Renk | Sarı (Sulu) | Sarı (Yoğun) |
| Doku Analizi | Daha pürüzsüzdür ve daha kolay çözünür. | Çok daha kararlı olduğu için oda sıcaklığında saklanabilir. Soğutmak gerekli değildir. |
| Her zaman soğutulmalıdır | ||
| Aroma ve lezzet | Katı ve kremsi | Hafif olmasına rağmen, uyarlanabilir olması, aroma kaybı problemlerine neden olur. |
| Bir bütün olarak doymuş (yağ) içerik | %60 (yaklaşık) | %10 – %50 arası (tereyağıdan az. |
| Genel kullanım | Pişirme ve pişirme amaçlı yaygın olarak kullanılırlar. | Tereyağı yerine geçer ve kızartma ve soteleme için kullanılır. |